Çocuklardan kabızlığın nedeni nedir ?
Aydan Kansu
Aydan Kansu
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı, Gastroenteroloji Bilim Dalı
Aydan Kansu
Çocuklardan kabızlığın nedeni nedir ?
Çocuklardaki kabızlığın çok büyük oranda nedeni %95’in üzerindeki allta yatan herhangi bir organik hastalığın olmaması durumu yani biz buna fonksiyonel kabızlık diyoruz. Genellikle aileler uzun süren kabızlıklarda çocuğun bağırsağında bir hastalık olduğundan süpheleniyorlar çok endişeli bir şekilde bize başvuruyorlar oysaki biz biliyoruzki çocukluk çağında kabızlığın en büyük nedeni fonksiyonel kabızlık dediğimiz herhangi bir altta yatan ne bağırsağa ilişkin ne başka organlara sistemlere ilişkin ciddi bir hastalığın olmadığını biz biliyoruz kabızlığa neden olan ciddi bir hastalığın olmadığını biliyoruz bunu ailelere öncelikle söylüyoruz ve tedirginliklerini gidermeye çalışıyoruz. Peki neden oluyor çocukalrda kabızlık herhangi bir nedenle çocuğun sert ağrılı bir dışkılama deneyimini yaşaması sonrası tekrar bu deneyimi yaşamamak için dışkı tutma davranışını geliştirmesi ve dışkı tutma davranışı sonundada dışkının daha sert daha kalın ve daha zorlayarak çıkması ve bu şekilde bir kısır döngü oluşturarak kabızlığın oluşması mekanizmasıyla karşımıza çıkıyor neden çocuklarda sert bir dışkılama zorlu ağrılı bir dışkılama meydana geliyor çok çeşitli faktörler var beslenme özellikleri olabilir beslenme değişiklikleri olabilir örneğin ek gıdaya geçiş süreci olabilir okula başlama kreşe başlama bakıcı değiştirme gibi durumlar olabilir bir seyahat buna neden olmuş olabilir. Bir akut gastroenterit yani bir ishal sonrası dehidratasyon sonrası kabızlığa geçiş olabilir herhangi bir enfaksiyon ekfeksiyonda kullanılan ilaçlar bağırsak hareketliliğini bağırsak düzenini bozarak kabızlığı ortaya çıkarabilir tuvalet eğitimi sırasında özellikle erken başlanan zorlayıcı tuvalet eğitiminde çocuk korkarak dışkısını tutmaya başlayabilir özellikle okula başlama kreşe başlama durumlarında çocuk oyun nedeniyle veyahut da dersten izin alamayarak tuvalete gidemeyebilir tuvaleti temiz bulmayabilir ailelerin özellikle bu konudaki çok sıkı tutumları çocuğun tuvalete gitmesini engelleyebilir bu şekilde dışkı tutma davranışı bir kez oluştuğunda bir kısır döngü şekilde dışkının tutulması bağırsaktaki dışkının suyunun emilmesine neden olur daha sert dışkının oluşması bu daha sert dışkının yapılmasındaki yaşanan zorlukların çocuğun dışkı tutma davranışını dahada geliştirmesi şeklinde bir kısır döngü şeklinde kabızlık ortaya çıkar.