Hepatitten korunma mümkün müdür?

Makbule Eren

Makbule Eren

Doç. Dr.

Eskişehir Osmangazi Ünv.

Makbule Eren
Hepatitten korunma mümkün müdür?


Neyse ki hepatitlerin bir kısmından korunmak mümkündür. Temas öncesi ve temas sonrası korunma yöntemleri vardır. Korunma için aşı ve immunoglobulin adını verdiğimiz kan ürünleri kullanılır. İmmunoglobulinlerin içinde o hepatit virüsünü bağlayacak, yok edecek hazır antikorlar bulunur. Aşılar genel olaraktan temas öncesinde işimize yararlar. Fakat bazen temas sonrasında da faydalanabiliriz. Örneğin hepatit A’lı bir kişiyle temas ettiniz 2 haftadan uzun süre geçti ama o kişiyle tekrar temas etme ihtimaliniz var o zaman hepatit A aşısı koruyuculuk sağlar. Temastan sonra nasıl korunacağız yani hepatitli biriyle temas ettik o zaman nasıl korunabiliriz ? O zamanda hem aşı hemde immunoglobulini kullanabiliriz. İmmunoglobulinlerde temas öncesi ve temas sonrası kullanılabilirler korumada. Nasıl ? Örneğin Uzak Doğuda hepatit A açısından riskli olan hepatit A’nın fazla görüldüğü bir bölgeye seyehat edeceksiniz 1 aydan daha kısa bir süreniz var biletleriniz 2 hafta sonrasına. O zaman aşısızsanız aşı aynı zamanda immunoglobulin almanız gerekir. Çünkü aşının etkilerini gösterebilmesi için en az 1 aylık süreye ihtiyaç vardır. Ya da hepatit A lı biriyle temas ettiniz 2 haftadan daha az bir zaman geçti ve sizde aşısızsınız o zamanda yine aşı ve immunoglobulin almanız lazım veya 1 yaşından küçük bebeğiniz var onuda götürmek zorundasınız, 1 yaşından küçük olduğu için ona aşı yapılamayacaktır dolayısıyla o zaman hem bebeğe kalacağınız süreyle doğru orantılı olarak uygun dozlarda immunoglobulin uygulatmanız gerekir. Eğer bebek 1 yaşından büyükse aynı size olduğu gibi hem aşı hem immunoglobulin verilebilir. Bugün için ülkemizde A ve B hepatiti için aşı mevcuttur ve çocuklarda rutin aşılama programına Sağlık Bakanlığının rutin aşılama programı içerisine alınmıştır. A hepatiti için 12. aydan sonra 2 doz aşılama önerilir 2 aşı arasında 6 ay gibi bir sürenin olması gerekir. B hepatiti için 1.dozu doğumdan hemen sonra uygulanır 2. dozu 1.dozdan 1 ay sonra 3. dozda 1.dozdan 6 ay sonra uygulanacak şekilde 3 doz aşı şeması vardır. Bu aşılar ömür boyu korur mu ? B aşıları ömür boyu korur yalnız %95-97 oranında koruyuculuk sağlar. A aşıları için ise en az 20 yıllık bir koruma öngürülür. O yüzden erişkin dönemde tekrarlayan tekrar bir aşı dozu gerekebilir. Peki anne hepatit B ise bebeği korumak mümkün mü ? Onun içinde koruma yöntemleri var. Hepatit B’li olan anneye gebeliği sırasında B için tedavi verilirse bulaştırma ihtimali düşer. Ayrıca bebek doğduktan sonra ilk 24 saat içerisinde bir bacaktan aşı bir bacaktanda hepatit B immunoglobulini uygulanırsa bebeğin %97 ihtimalle bu virüsten korumuş oluruz. Malesef C hepatiti ve diğer hepatitler için koruma sağlayacak herhangibir aşı yada immunoglobulin yoktur.