Günsel Kutluk

Obezitenin oluşmasındaki nedenler nelerdir?

Çocuk çağı obezitesinin oluşumu birçok nedenle ilişkilidir. Obezite hem genetik hem de çevresel faktörlerin enerji metabolizması ve yağ dokusu üzerinde ki etkilerinin bir bileşenidir. Özellikle son yıllar da obezite sıklığında ki artışın asıl önemli nedeni endüstriyel gelişimle birlikte hareketsiz yaşam tarzı ve yoğun kalori içeren besinlerin tüketilmesi olarak görülmektedir. Araştırmalar sonucun da obezitenin gelişmiş ülkeler de fakir kesimlerde, gelişmekte olan ülkeler de ise halkın zengin kesiminde daha sık olduğu gösterilmiştir. Şiddetli obezite ise ekonomik durumdan bağımsızdır. Kültürel yapı, aile yapısı ve alışkanlıklar da obezite gelişiminde etkilidir. Örneğin anne ve babanın obez olması, çocuklar da obezite gelişimini arttırmaktadır. Çünkü çocukluk döneminde aile de kazanılan beslenme ve yetersiz fiziksel aktivite alışkanlıkları obezite oluşumun da ve gelişimin de önemli rol oynamaktadır. Çocuklar da yüksek lif içeren sebze, meyve, tahıl gibi gıdalar yerine yağlı, işlenmiş, abur cubur yiyecekler ile şekerli, gazlı içeceklerin tüketimi ve fast food tarzı beslenme alışkanlığının artması, bununla birlikte uzun süre televizyon seyretme, bilgisayar oyunu oynama gibi hareketsiz aktivitelerin artışı obezitenin oluşumun da baş etkendir. Çalışmalar fiziksel aktiviteye az zaman ayıran, günde 5 saatten fazla televizyon seyreden veya bilgisayar kullanan çocuklar da obezite açısından büyük risk olduğunu göstermiştir. Çocuklar da uyku düzenin de obezitenin önemli bir etkisi vardır. Özellikle süt çocukları, çocuklar ve ergenler de kısa uyku süresinin obezite gelişimiyle ilişkili olduğu gösterilmiştir. Obezite oluşumun da psikolojik faktörler de etkilidir. Anne, baba ve çocuk arasında ki olumsuz ilişkiler, ev ortamında ki problemler, arkadaş grubu tarafından kabul edilmeme, derslerde ki başarısızlıklar da bireyin ruhsal yapısını etkileyerek beslenme bozukluklarına neden olmaktadır. Obez çocuklar da özellikle puberte dönemin de arkadaş edinememe, grup faaliyetlerin dışında kalma gibi durumların ortaya çıkardığı psikolojik sorunlar yeme bozukluğu geliştirmekte ve çocuğun obezite derecesini daha da arttırmaktadır. Genetik yatkını olan yüksek kişiler de, yüksek enerji alımına rağmen düşük enerji tüketimi söz konusuysa çevresel etmenler eşliğin de şişmanlık oluşumu kolaylaşmaktadır.