AyÅŸe SelimoÄŸlu

Bebeklere İlk Olarak Verilmesi Gereken Tamamlayıcı Besinler (Ek Besinler) Ne Olmalıdır?

Süt Çocukları için Uygun Tamamlayıcı Besinler (Ek Besinler) Hangileridir?

Kültür ve geleneklerimizde çok kullanılan meyve suları ve meyve püreleri uygun bir seçenektir.

Tamamlayıcı beslenmede çok kısa sürede; sıvı, yarı sıvı yarı katı gıdalardan, katı gıdalara geçmek önerilir. İlk başlangıçta meyve suyu elbette verilebilir. Ama çok hızlı bir şekilde meyve suyunun meyve pürelerine dönüştürülmesi gereklidir. Çünkü meyvenin posası bağırsak sağlığı için çok önemlidir. O nedenle meyve suyundan ziyade bebeklerimize meyve püresini yedirmeye çalışmak lazımdır.

Teker teker sebzelerin ilave edildiği bir sebze çorbası olabilir. Ancak çok erken dönemde sebze çorbalarının mutlaka etle zenginleştirilmelidir. Çünkü et, içerisinde çok kıymetli besinler barındırır.

Sebze çorbaları önemli türden gıdalar, ancak bir takım çorbalar diğerlerinden daha kıymetli. Mesela geleneksel ürünlerimizden biri olan tarhana çorbası, bebekler için çok uygun bir tamamlayıcı besin olarak kabul edilebilir. Özellikle de etle zenginleştirilmiş bir tarhana çorbası çok uygun bir tamamlayıcı besin olabilir. Mercimek çorbası da bebekler için protein içeriği açısından oldukça zengin, uygun bir tamamlayıcı beslenmedir.

Tamamlayıcı beslenmenin başladığı dönemlerde az miktarda da olsa bebeği tahılla tanıştırmanın ayrı bir önemi vardır. Eğer 4-6 aylık tamamlayıcı beslenmeye başladığınız bir bebeğe, anne sütü alırken tahıl da vermeye başlarsanız -özellikle genetik olarak çölyak riskli bir çocuksa- çölyak hastalığı riskini de azaltmış olursunuz.

Tamamlayıcı beslenme döneminde çeşitlilik çok önemli. Özellikle et grubu… Anne sütü alan bir çocuğa fazladan ekstra süt vermek düşünülebilir. Süt ürünleri ihtiyacını zaten anne sütünden karşılamaktadır ancak anne sütü başlangıçtan beri azsa ya da tamamlayıcı beslenme döneminde anne sütünün azaldığını hissediyorsa o zaman tamamlayıcı besin grubu olarak başta formül sütler ve yogurt olmak üzere ekstra süt ve süt ürünlerini düşünmek lazım.

Tamamlayıcı beslenmenin ideal olması için elbette sebze meyve grubu, et grubu, süt grubu ve tahılların orantılı bir şekilde menüye yerleştirilmesi gereklidir. Tahılların (örneğin; bulgur ve pirinç pilavı) tek başına kullanılması bebekler için çok uygun değildir. Tahılların mutlaka bir baklagil ya da etle kombine edilmesi önerilmektedir.

Tamamlayıcı beslenmede yumurtanın çok özel bir yeri olduğunu söylemek lazım. Yumurta oldukça ideal bir protein yapısına sahiptir. Ayrıca çok pahalı olmayan iyi bir protein kaynağıdır.

Bebeğin ayına, yaşına göre et katkısıyla başlangıçta bir sebze çorbası, daha sonra bir sebze püresi haline dönüştürülebilir. Sonraki aşamada dolmalar çok uygun bir seçenek olabilir. Bir kabak dolması bebekler için uygun bir tamamlayıcı besindir. Katı gıdaları daha rahat tüketmeye başladığı dönem, yani dişlerin çıkıp çiğneme hareketlerinin daha rahat yapılmaya başladığı dönemde yumuşak olmak kaydıyla köfteler de bebekler için ideal tamamlayıcı besinler arasında sayılmaktadır.

Bebeğin yedinci ayından itibaren çok geç olmamak kaydıyla pütürlü gıdalara başlamak gerekli. Eğer blender kullanılarak pütürlü gıdalara çok geç başlanırsa, bebek pütürlü gıdaya alışmakta zorluklar çeker. Ve belki de 3-5 yaşına kadar blenderla beslenmek zorunda kalan bir çocuk haline gelebilir.

Tamamlayıcı beslenme döneminde bebeklere farklı çeşitlilikte gıdaları tattırmak çok önemlidir. Artık şunu biliyoruz ki bebeklik çağında ne kadar farklı gıdayı tattırırsanız çocugun o gıdayı kabul etme oranı o kadar artmaktadır. Bir bebek ilk denemede bir gıdayı beğenmeyebilir, ikinci denemede de beğenmeyebilir ama biliyoruz ki bir bebeğin bir gıdayı kabul etme ihtimali bazen onuncu denemeden sonra başlamaktadır. O nedenle annelerin sabırlı olması, çok erkenden ‘’benim bebeğim şu gıdayı sevmedi’’ dememesi lazım. Sabırla, çok zorlamadan, özellikle sağlıklı gıdaları denemeye devam etmesi gereklidir. Yapılan çalışmalar bebeklikte çok fazla sebze tattırılan çocukların ileri yaşamda sebzeyi daha çok seven erişkinler haline dönüştüğünü göstermektedir.